BẢN TÌNH CA MÙA XUÂN CỦA TITI DANG.
- Chau Doan
************
Mỗi năm có bốn mùa. Mỗi mùa có hương thơm quả ngọt và sắc màu riêng. Mỗi mùa đều làm rung động trái tim của thi nhân ...nhưng mùa xuân vẫn là mùa đẹp nhất trong năm. Ai cũng biết điều đó. Vậy hãy nghe bản dịch thơ tiếng Anh của Titi Dang.
Mùa xuân...
Đất trời như ngợi ca
Cuộc đời tươi đẹp đón chờ ta
Ngàn hoa khoe sắc thắm
Giữa thiên nhiên rực rỡ muôn màu
Có nhiều bản dịch bài thơ này. Tất cả đều hay nhưng tôi vẫn thích bản dịch của Titi Dang hơn. Một là cô ấy giữ nguyên thể loại thơ tự do là giữ tâm tình của tác giả trong mỗi câu thơ .Hai là sự sáng tạo một cách tinh tế trong diễn đạt. "Mùa xuân... "Chỉ bấy nhiêu thôi cũng thấy được sự nhạy cảm của tâm hồn và tình thơ của Titi Dang. Trước hết hãy để ý dấu... sau từ mùa xuân. Dấu ba chấm... thường dùng để chỉ sự việc đang tiếp diễn hay dùng để giải thích tùy theo cảm nhận của người viết. Ở đây, dấu... như một bậc thang mà Titi Dang dành cho người đọc bước lên mở rộng cánh cửa của thiên nhiên. Ta sẽ thấy Đất Trời giao hòa trong ánh nắng hồng ấm áp. Muôn hoa khoe sắc hương. Từ những loại hoa đồng nội đến những loại hoa đài cát như mai, đào, hồng... Mai thì thanh tao, cao quý, màu vàng rực rỡ, hương thơm thoảng đưa trong gió. Đào thì dịu dàng, e ấp tinh khiết. Hồng thì đẹp về sắc màu mà hương của nó quyến rũ đến kì lạ. Cây cối, một màu xanh mơn mởn. Trên bầu trời, đàn én chao nghiêng như tiên nữ múa hát mở đường cho Chúa Xuân quay về. Lòng người náo nức, rộn ràng chuẩn bị đón xuân sang. Buổi sáng, trời còn se lạnh làm những giọt sương phơi mình trong bình minh trắng ngần .Nắng xuân rọi chiếu nơi nơi. Chim chóc hót vang tưng bừng. Một khung cảnh yên bình, an vui. Đẹp biết bao! Dù người có khó tính đến đâu hay người đã trải qua nhiều thăng trầm trong cuộc sống thì lòng vẫn rộn lên một cảm xúc khó tả :cảm xúc của yêu thương. Rồi họ sẽ nhờ nắng ấm, mây hồng. Nhờ gió đưa hương hoa đến người mình yêu thương với lời nói chân thành, dịu ngọt tự đáy lòng.
Mùa xuân
Con tim rộn rã đến tìm nhau
Cũng điệp từ "mùa xuân "nhưng TitiDang không dùng dấu ba chấm nữa. Lạ nhỉ? Theo tôi, Titi Dang nghĩ rằng con người và mùa xuân đã hòa quyện vào nhau rồi. Bây giờ không phải "nghe trong mưa xuân lặng lẽ sang "mà mọi người đã nghe "Tiếng chim rộn hót xa vời. Cánh hoa đào bỗng như cười báo tin mùa xuân về "Có gì đẹp hơn, ấm áp hơn, yêu thương hơn khi bên nhau trao nụ hôn ngày xuân ấm nồng với bao mơ ước. Chính vì sự trọn vẹn ấy mà Titi Dang không dùng dấu ba chấm nữa. Đó là sự cảm nhận sâu sắc và tinh tế trong biểu đạt tình thơ của mình. Với cảm xúc lâng lâng và tuyệt vời đó, Titi Dang viết bài THÁNG GIÊNG.
THÁNG GIÊNG là bài thơ haỵ nhất, tươi vui và đầy lạc quan mà tôi đã đọc trong những sáng tác của cô.
1-Thể loại :
Thơ lục bát thì TitiDang đã sử dụng nhiều trong thi ca của mình. Ở bài THÁNG GIÊNG này thì tình thơ của cô là tình xuân mà tình xuân thì tươi đẹp, lòng chan hoà, hoan ca. Bao giận hờn, trách cứ không còn vì mùa xuân là mùa của yêu thương.
Tháng giêng trời đất hoan ca
Xuân tươi lộc biếc nở hoa đâm chồi
Kìa em hồng thắm đôi môi
Lung linh ánh mắt đẹp ngời xuân sa
hay:
Tháng giêng nắng ấm chan hòa
Muôn chim đua hót vui ca yên bình
Chập chờn bướm lượn hoa xinh
Vần thơ man mác ru tình dịu êm
Ở đây, cứ mỗi câu sáu tả canh thì câu tám tả tình. Đặc biệt cảnh và tình người đồng nhất, quyện hòa vào nhau. Ngữ điệu của thể thơ làm cho bài thơ nhẹ nhàng mà mượt mà, êm dịu như bản tình ca mùa xuân đầy thiết tha và khát khao vươn đến cuộc sống đầy yêu thương. Nếu cô sử dụng các thể thơ khác thì sự mượt mà, lắng đọng để lòng người hòa quyện vào cảnh xuân vui sẽ không bằng thể thơ lục bát được.
2-Ngôn từ :
--TitiDang là người khoáng đạt, cởi mở,dung dị mà chân thành nhưng trong thơ ca thì cô sử dụng từ rất cẩn trọng và lựa chọn sao cho phù hợp với tâm ý của mình.Trong câu :"Lung linh ánh mắt đẹp ngời xuân sa","đẹp ngời "chứ không đẹp lắm, đẹp quá. Rất hay. Còn "xuân sa"thì phải hiểu "sa"không phải là rơi như mưa sa nước đổ hay sương sa ,mà sa là mùa xuân đã ở trong lòng của mọi người;với bao chan chứa niềm vui, yêu đời nên môi hồng, ánh mắt lung linh, đẹp ngời. Vì vậy mà ngôn từ trong THÁNG GIÊNG từ bình dị trở thành trau chuốt để cùng hòa vào nhau thành bức tranh xuân tươi sáng, đẹp đẽ và sinh động.
--Cô sử dụng nhiều từ láy gợi tả hình ảnh như lung linh, chập chờn, lơ thơ, vấn vương... làm cho ngữ điệu bài thơ đã êm ái bao nhiêu thì càng có tác dụng lắng sâu trong tâm hồn người đọc. Sự so sánh cũng là nét nổi bật như tô điểm cảnh sắc và lòng người ngày xuân vui. Hình ảnh cô gái hong tóc bên thềm trong nắng ấm, gió xuân mơn man. Lơ thơ vài sợi tơ mềm mại mà làm lưu luyến, vấn vương lòng ai. Thoảng trong thoang thoảng chỉ là số ít nhưng hòa vào Đất Trời, cảnh sắc, hương vị ngọt ngào của mùa xuân đã tạo nên nỗi yêu thương tuyệt vời trong tâm hồn mỗi người. Tất cả điều ấy xuất phát từ tâm ý của cô mà ra.
Tháng giêng hong tóc bên thềm
Lơ thơ vài sợi tơ mềm vấn vương
Quyền hòa vào nỗi yêu thương
Thoảng đưa trong gió vị hương tuyệt vời
Chính vì thế mà khổ cuối cô viết :
Tháng giêng ngọt mắt môi cười
Nồng nàn khúc nhạc gọi mời ái ân
Lâng lâng nhịp thở thanh tân
Rộn ràng... tha thiết... ân cần. Tháng giêng.
Ở khổ thơ cuối này thì sự ẩn dụ thật sâu sắc. Nếu không tìm hiểu kỉ sẽ đi chệch tâm ý của Titi Dang."Ái ân "là từ Hán Việt thường chỉ chuyện yêu đương của nam nữ. Nhưng ở đây ta phải hiểu :ái là yêu thương còn ân là ân tình trao cho nhau. "nhịp thở thanh tân "là cuộc sống tươi vui,yêu đời.Dấu ba chấm lại được Titi Dang sử dụng ở câu kết thúc bài thơ như lời muốn nói, như một mong ước. Titi Dang mong ước điều gì nhỉ? Cô ấy mong muốn mọi người sống trong chan hòa, chân thành, trao yêu thương, quan tâm đến nhau để cái nhìn ngọt mắt, môi cười tươi xinh. Khi đó tình yêu sẽ thiêng liêng hơn và tuyệt vời hơn. Sự ân cần, thiết tha ấy không phải trong một giờ, một ngày, một tháng mà năm này sang năm khác cho đến hết cuộc đời.
---Trong bài thơ THÁNG GIÊNG còn một điểm chú ý và rất hay là từ"Tháng giêng "được lấy làm tựa đề của bài nhưng lại là từ khóa cho mỗi khổ thơ. Mở đầu là Tháng giêng rồi kết thúc cũng Tháng giêng. Khóa mà mở ra cho tình thơ tràn đầy, miên man trong lòng người đọc.
THÁNG GIÊNG là sự giao hòa, kết duyên và cũng là sự chuyển tiếp từ đông sang xuân. Nhà thơ Xuân Diệu có viết :"Tháng giêng ngon như một cặp môi gần " Bánh xe thời gian đã đưa tình thơ của Titi Dang giao duyên từ cảnh sắc đến tâm hồn đầy yêu thương. Chính sự thanh tân trong tâm tưởng và của Đất Trời đã đưa hồn người vào cảm xúc tươi vui. Lời thơ theo thể lục bát vừa trữ tình vừa e ấp, êm dịu như bản tình ca ngợi ca thiên nhiên, con người .Bài thơ là một bức tranh xuân tuyệt mỹ mà ai cũng ước muốn cho đời mình.
THÁNG GIÊNG bây giờ đã qua nhưng vẫn còn dư âm, dư vị, dư hương sắc trong lòng mọi người khi đọc bài thơ này. Xin cảm ơn Titi Dang đã viết một bài thơ thật hay. Riêng tôi như lạc vào cõi mộng của Chúa Xuân. VÀ TÔI ĐÃ THẤY TÌNH YÊU TRONG MẮT NÀNG.
- Chau Doan
************
Mỗi năm có bốn mùa. Mỗi mùa có hương thơm quả ngọt và sắc màu riêng. Mỗi mùa đều làm rung động trái tim của thi nhân ...nhưng mùa xuân vẫn là mùa đẹp nhất trong năm. Ai cũng biết điều đó. Vậy hãy nghe bản dịch thơ tiếng Anh của Titi Dang.
Mùa xuân...
Đất trời như ngợi ca
Cuộc đời tươi đẹp đón chờ ta
Ngàn hoa khoe sắc thắm
Giữa thiên nhiên rực rỡ muôn màu
Có nhiều bản dịch bài thơ này. Tất cả đều hay nhưng tôi vẫn thích bản dịch của Titi Dang hơn. Một là cô ấy giữ nguyên thể loại thơ tự do là giữ tâm tình của tác giả trong mỗi câu thơ .Hai là sự sáng tạo một cách tinh tế trong diễn đạt. "Mùa xuân... "Chỉ bấy nhiêu thôi cũng thấy được sự nhạy cảm của tâm hồn và tình thơ của Titi Dang. Trước hết hãy để ý dấu... sau từ mùa xuân. Dấu ba chấm... thường dùng để chỉ sự việc đang tiếp diễn hay dùng để giải thích tùy theo cảm nhận của người viết. Ở đây, dấu... như một bậc thang mà Titi Dang dành cho người đọc bước lên mở rộng cánh cửa của thiên nhiên. Ta sẽ thấy Đất Trời giao hòa trong ánh nắng hồng ấm áp. Muôn hoa khoe sắc hương. Từ những loại hoa đồng nội đến những loại hoa đài cát như mai, đào, hồng... Mai thì thanh tao, cao quý, màu vàng rực rỡ, hương thơm thoảng đưa trong gió. Đào thì dịu dàng, e ấp tinh khiết. Hồng thì đẹp về sắc màu mà hương của nó quyến rũ đến kì lạ. Cây cối, một màu xanh mơn mởn. Trên bầu trời, đàn én chao nghiêng như tiên nữ múa hát mở đường cho Chúa Xuân quay về. Lòng người náo nức, rộn ràng chuẩn bị đón xuân sang. Buổi sáng, trời còn se lạnh làm những giọt sương phơi mình trong bình minh trắng ngần .Nắng xuân rọi chiếu nơi nơi. Chim chóc hót vang tưng bừng. Một khung cảnh yên bình, an vui. Đẹp biết bao! Dù người có khó tính đến đâu hay người đã trải qua nhiều thăng trầm trong cuộc sống thì lòng vẫn rộn lên một cảm xúc khó tả :cảm xúc của yêu thương. Rồi họ sẽ nhờ nắng ấm, mây hồng. Nhờ gió đưa hương hoa đến người mình yêu thương với lời nói chân thành, dịu ngọt tự đáy lòng.
Mùa xuân
Con tim rộn rã đến tìm nhau
Cũng điệp từ "mùa xuân "nhưng TitiDang không dùng dấu ba chấm nữa. Lạ nhỉ? Theo tôi, Titi Dang nghĩ rằng con người và mùa xuân đã hòa quyện vào nhau rồi. Bây giờ không phải "nghe trong mưa xuân lặng lẽ sang "mà mọi người đã nghe "Tiếng chim rộn hót xa vời. Cánh hoa đào bỗng như cười báo tin mùa xuân về "Có gì đẹp hơn, ấm áp hơn, yêu thương hơn khi bên nhau trao nụ hôn ngày xuân ấm nồng với bao mơ ước. Chính vì sự trọn vẹn ấy mà Titi Dang không dùng dấu ba chấm nữa. Đó là sự cảm nhận sâu sắc và tinh tế trong biểu đạt tình thơ của mình. Với cảm xúc lâng lâng và tuyệt vời đó, Titi Dang viết bài THÁNG GIÊNG.
THÁNG GIÊNG là bài thơ haỵ nhất, tươi vui và đầy lạc quan mà tôi đã đọc trong những sáng tác của cô.
1-Thể loại :
Thơ lục bát thì TitiDang đã sử dụng nhiều trong thi ca của mình. Ở bài THÁNG GIÊNG này thì tình thơ của cô là tình xuân mà tình xuân thì tươi đẹp, lòng chan hoà, hoan ca. Bao giận hờn, trách cứ không còn vì mùa xuân là mùa của yêu thương.
Tháng giêng trời đất hoan ca
Xuân tươi lộc biếc nở hoa đâm chồi
Kìa em hồng thắm đôi môi
Lung linh ánh mắt đẹp ngời xuân sa
hay:
Tháng giêng nắng ấm chan hòa
Muôn chim đua hót vui ca yên bình
Chập chờn bướm lượn hoa xinh
Vần thơ man mác ru tình dịu êm
Ở đây, cứ mỗi câu sáu tả canh thì câu tám tả tình. Đặc biệt cảnh và tình người đồng nhất, quyện hòa vào nhau. Ngữ điệu của thể thơ làm cho bài thơ nhẹ nhàng mà mượt mà, êm dịu như bản tình ca mùa xuân đầy thiết tha và khát khao vươn đến cuộc sống đầy yêu thương. Nếu cô sử dụng các thể thơ khác thì sự mượt mà, lắng đọng để lòng người hòa quyện vào cảnh xuân vui sẽ không bằng thể thơ lục bát được.
2-Ngôn từ :
--TitiDang là người khoáng đạt, cởi mở,dung dị mà chân thành nhưng trong thơ ca thì cô sử dụng từ rất cẩn trọng và lựa chọn sao cho phù hợp với tâm ý của mình.Trong câu :"Lung linh ánh mắt đẹp ngời xuân sa","đẹp ngời "chứ không đẹp lắm, đẹp quá. Rất hay. Còn "xuân sa"thì phải hiểu "sa"không phải là rơi như mưa sa nước đổ hay sương sa ,mà sa là mùa xuân đã ở trong lòng của mọi người;với bao chan chứa niềm vui, yêu đời nên môi hồng, ánh mắt lung linh, đẹp ngời. Vì vậy mà ngôn từ trong THÁNG GIÊNG từ bình dị trở thành trau chuốt để cùng hòa vào nhau thành bức tranh xuân tươi sáng, đẹp đẽ và sinh động.
--Cô sử dụng nhiều từ láy gợi tả hình ảnh như lung linh, chập chờn, lơ thơ, vấn vương... làm cho ngữ điệu bài thơ đã êm ái bao nhiêu thì càng có tác dụng lắng sâu trong tâm hồn người đọc. Sự so sánh cũng là nét nổi bật như tô điểm cảnh sắc và lòng người ngày xuân vui. Hình ảnh cô gái hong tóc bên thềm trong nắng ấm, gió xuân mơn man. Lơ thơ vài sợi tơ mềm mại mà làm lưu luyến, vấn vương lòng ai. Thoảng trong thoang thoảng chỉ là số ít nhưng hòa vào Đất Trời, cảnh sắc, hương vị ngọt ngào của mùa xuân đã tạo nên nỗi yêu thương tuyệt vời trong tâm hồn mỗi người. Tất cả điều ấy xuất phát từ tâm ý của cô mà ra.
Tháng giêng hong tóc bên thềm
Lơ thơ vài sợi tơ mềm vấn vương
Quyền hòa vào nỗi yêu thương
Thoảng đưa trong gió vị hương tuyệt vời
Chính vì thế mà khổ cuối cô viết :
Tháng giêng ngọt mắt môi cười
Nồng nàn khúc nhạc gọi mời ái ân
Lâng lâng nhịp thở thanh tân
Rộn ràng... tha thiết... ân cần. Tháng giêng.
Ở khổ thơ cuối này thì sự ẩn dụ thật sâu sắc. Nếu không tìm hiểu kỉ sẽ đi chệch tâm ý của Titi Dang."Ái ân "là từ Hán Việt thường chỉ chuyện yêu đương của nam nữ. Nhưng ở đây ta phải hiểu :ái là yêu thương còn ân là ân tình trao cho nhau. "nhịp thở thanh tân "là cuộc sống tươi vui,yêu đời.Dấu ba chấm lại được Titi Dang sử dụng ở câu kết thúc bài thơ như lời muốn nói, như một mong ước. Titi Dang mong ước điều gì nhỉ? Cô ấy mong muốn mọi người sống trong chan hòa, chân thành, trao yêu thương, quan tâm đến nhau để cái nhìn ngọt mắt, môi cười tươi xinh. Khi đó tình yêu sẽ thiêng liêng hơn và tuyệt vời hơn. Sự ân cần, thiết tha ấy không phải trong một giờ, một ngày, một tháng mà năm này sang năm khác cho đến hết cuộc đời.
---Trong bài thơ THÁNG GIÊNG còn một điểm chú ý và rất hay là từ"Tháng giêng "được lấy làm tựa đề của bài nhưng lại là từ khóa cho mỗi khổ thơ. Mở đầu là Tháng giêng rồi kết thúc cũng Tháng giêng. Khóa mà mở ra cho tình thơ tràn đầy, miên man trong lòng người đọc.
THÁNG GIÊNG là sự giao hòa, kết duyên và cũng là sự chuyển tiếp từ đông sang xuân. Nhà thơ Xuân Diệu có viết :"Tháng giêng ngon như một cặp môi gần " Bánh xe thời gian đã đưa tình thơ của Titi Dang giao duyên từ cảnh sắc đến tâm hồn đầy yêu thương. Chính sự thanh tân trong tâm tưởng và của Đất Trời đã đưa hồn người vào cảm xúc tươi vui. Lời thơ theo thể lục bát vừa trữ tình vừa e ấp, êm dịu như bản tình ca ngợi ca thiên nhiên, con người .Bài thơ là một bức tranh xuân tuyệt mỹ mà ai cũng ước muốn cho đời mình.
THÁNG GIÊNG bây giờ đã qua nhưng vẫn còn dư âm, dư vị, dư hương sắc trong lòng mọi người khi đọc bài thơ này. Xin cảm ơn Titi Dang đã viết một bài thơ thật hay. Riêng tôi như lạc vào cõi mộng của Chúa Xuân. VÀ TÔI ĐÃ THẤY TÌNH YÊU TRONG MẮT NÀNG.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét